คำว่า ภาวนา เป็นคำที่ใช้ในการฝึกอบรมปฏิบัติธรรม ปฏิบัติสมาธิทั้งในอดีต และปัจจุบันคำนี้ก็ยังมีใช้อยู่ จากการที่ได้ศึกษารายงานวิจัย เรื่อง สำนักวิปัสสนาสายพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต (ผลงานวิจัยย้อนหลังปี พ.ศ. 2549) ของท่านอาจารย์ รองศาสตราจารย์สุเชาวน์ พลอยชุมแล้ว ซึ่งท่านได้กล่าวถึงบริบทของการศึกษาของพระภิกษุในสมัยพุทธกาลไว้ว่า พระภิกษุจะต้องทำการศึกษาไตรสิกขา หรือที่เรียกว่า สิกขา ๓ ได้แก่ อธิศีลสิกขา ศึกษาเรื่องศีล อธิจิตตสิกขา ศึกษาเรื่องจิต และอธิปัญญาสิกขา ศึกษาเรื่องปัญญา สรุปรวมเรียกว่า “ศีล สมาธิ ปัญญา” รวมถึงยังมุ่งเน้นให้พระภิกษุทำการศึกษาอย่างจริงจัง และลงมือปฏิบัติจนเกิดผลสำเร็จ หรือบรรลุผลตามเป้าหมาย ดังคำอธิบายในคัมภีร์มหานิทเทสว่า
กำหนดวันสอบบาลีสนามหลวง/บาลีศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๖
แหล่งอ้างอิง : สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง
ตอบคำถามคนเห็นต่างที่ว่าเรียนบาลีไปทำไม
พระเณรที่เรียนบาลี จนจบประโยคไหนๆก็ตาม ต่อให้เป็นประโยค ๙ ก็ไม่ได้หมายความว่า
จะเป็นผู้บรรลุธรรมหรือเป็นพระอรหันต์ทันที เป็นเพียงแต่เชี่ยวชาญในภาษาๆหนึ่งเท่านั้น
โดยเฉพาะบาลีภาษา ที่มีมาในพระไตรปิฏก
